आशयः _āśayḥ

आशयः [आ-शी-अच्]

1 A bed-chamber, resting-place, asylum.

-2 A place of residence, abode, seat, retreat; वायुर्गन्धानिवाशयात् Bg.15.8; अपृथक्˚ U.1.45. v. l.

-3 Sleeping, lying down.

-4 Receptacle, reservoir; विषमो$पि विगाह्यते नयः कृततीर्थः पयसामिवाशयः Ki.2.3; cf. also words like जलाशय, आमाशय, रक्ताशय &c.; कामात्पिबति चाशयान् Mb.12.236.24.

-5 Any recipient vessel of the body; the Āśayas are 7:- वात˚, पित्त˚, श्लेष्मन्˚, रक्त˚, आम˚, पक्व˚ (and गर्भ˚ in the case of women).

-6 The stomach; आशयाग्निदीप्तिः Dk.16.

-7 Meaning, intention, purport, gist; अर्थेन्द्रियाशयज्ञानैर्भगवान्परिभाव्यते Bhāg.12.11.22. इत्याशयः; एवं कवेराशयः (oft. used by commentators; see अभिप्राय).

-8 The seat of feelings, mind, heart; तन्मे दहति गात्राणि विषं पीतमिवाशये Rām.6.5.6. अहमात्मा गुडाकेश सर्वभूताशयस्थितः Bg.1.2; Mv.2.37.

-9 Disposition of mind; द्रव्यस्वभावाशयकर्मकालैरेकादशामी मनसो विकारः Bhāg.5.11.11.

-1 Prosperity.

-11 A barn.

-12 Will or pleasure.

-13 Virtue or vice (as the eventual cause of pleasure or pain).

-14 Fate, fortune.

-15 Property, possession.

-16 A miser.

-17 A kind of pit (made for catching animals); आस्ते परमसंतप्तो नूनं सिंह इवाशये Mb.

-18 N. of a tree (पनस).

-Comp. -आशः fire.